հրազդան գետի ախտոտվածությունը.                                                                                        Նշեմ, որ Հրազդանը սկիզբ է առնում Սևանա լճից, հոսում հարավ-արևմտյան ընդհանուր ուղղությամբ, անցնում Գեղարքունիքի, և Կոտայքի մարզերով, Երևան քաղաքով,Արարատի մարզով ու թափվում Արաքս։                                                                                                                       

Ինչպես եւ ինչու է աղտոտվում Հրազդանը

 

Մարդկային անշրջահայաց, անփույթ գործունեության հետեւանքով այս գետն աղտոտվում է մինչեւ Հրազդանի կիրճի երեւանյան հատվածին հասնելը: ՀՀ բնապահպանության նախարարության ՀՀ շրջակա բնական միջավայրի մոնիտորինգի կենտրոնը Հրազդան քաղաքից 13 կմ վերեւ, Գեղամավան գյուղի մոտ Հրազդան գետից վերցրած ջրի նմուշների լաբորատոր վերլուծությամբ պարզել է, որ նիտրիտի իոնը ՍԹԿ-ն գերազանցել է մոտ 2,5 անգամ, իսկ պղնձի իոնը` 6 անգամ:

 

Գետի աղտոտումը, սակայն, առավել սաստկանում է երեւանյան հատվածում: Հրազդան գետի երեւանյան հատվածի երկարությամբ են գտնվում ՙԿոկա-կոլա բոթլերս Արմենիա՚ ձեռնարկությունը, Լուսատեխնիկական իրերի (էլեկտրալամպերի) գործարանը, ՙԵրԱԶ՚ ավտոգործարանը, ՙԱրմենԱլ՚-ը (ալյումինի գործարանը), կաշվի եւ ՙՀայէլեկտրո՚ գործարանները, ՙՆաիրիտ 1՚ ընկերությունը եւ այլ գործարաններ: ՀՀ բնապահպանության նախարարության տվյալների համաձայն, Հրազդան գետի վրա այսպես թե այնպես ազդեցություն ունեցող 24 գործարանները արդյունաբերական կեղտաջրերի մաքրման կայաններ ունեն, որոնցից, սակայն, ընդամենը չորսն են գործում:

 

Հրազդան են լցվում նաեւ Դավիթաշեն եւ Շահումյան թաղամասերի կոյուղաջրերը: Գետի հոսանքն ի վար, ավելի ներքեւ Հրազդանին է միանում Գետառը, որը Հրազդան է բերում Երեւանի տարբեր մասերում իր մեջ թափված կոյուղաջրերն ու արդյունաբերական կեղտաջրերը: Արդյունաբերական ձեռնարկություններից եւ բնակելի թաղամասերից բացի, գետի մեջ իրենց կոյուղաջրերն են լցնում նաեւ Հրազդանի կիրճում եւ նրա ազդեցության գոտում տեղակայված տնտեսվարող սուբյեկտները:Կան նաեւ շինարարական երկու ձեռնարկություններ, ավտոլվացման երեք կետեր, որոնցից մեկը նաեւ բենզալցակայան է, մեկ ավտոշարասյուն, երկու շոգեբաղնիք, մեկ հյուրանոց, հանգստի համալիրներ, կենտրոններ եւ այլն:

Համեմատել հիմանական վառելիքային ռեսուրսները (նավթ, բնական գազ, ածուխ): Դիտարկելով դրանք տնտեսական, ռեսուրսապահովության և էկոլոգիական տեսանկյուններից:

Ածուխը նավթը և բնական գազը համարվում են Երկրի էներգիայի ամենակարևոր աղբյուրները:

Աշխարհում օգտագործվող էներգիայի գրեթե 90%-ը արտադրվում է ածխից, նավթից և բնական գազից:եթե այս երեք մեծ եներգիայի աղբյուրները աարտվեն ապա մեծ աղետ կլինի:նավթը ունի առավելություն այն առումով, որ կարելի է լցնել ինչ որ բանի մեջ և տեղաձոխել իսկ ածուխը և գազը խոխովակաշարով, կան ավելի այլ տարբերակներ բայ մեծ գումարների հետ են կապված:ճիշտ է  այդ երեք եներգյայի աղբյուրները շատ կարևոր են բայց ունեն գնային մեծ տարբերություն առավել քան թանկ գազն է հետ նավոը և վերջում ածուխը: 

 

 

Ի՞նչ դեր ունեն կենսաբանական ռեսուրսները:

Բուսական և կենդանական աշխարհը բնության գոյության անհրաժեշտ պայմանն է: Կենսաբանական ռեսուրսները դա բույսերի և կենդանիների արտադրամիփոցն է, որը մի շարք արդյունաբերություններում օգտագործում են որպես հումք  օրինակ կաշվի, մորթու, սննդի, դեղագործության և այլն:

Ինչպես են փոխազդում բույսերն ու կենդանիները աշխարհագրական թաղանթի մյուս ոլորտների հետ: Բերեք օրինակներ: 

Գոյություն ունի փոխկապակցում բուսական ու կենդանական աշխարհի և մյուս ոլորտների միջև: Օրինակ սննդային շղթան  Պարզագույն օրինակը դա այն է  երբ բնության մեջ մեկը մյուսով սնվում է ու բազմանում:

Ի՞նչ միջոցառումներ է անհրաժեշտ բուսական և կենդանական ռեսուրսները պահպանելու համար: Որոնք է հնարավոր կիրառել ՀՀ-ում: 

Կենդանական և բուսական ռեսուռսների պահպանման և  օգտագործման միջիոցները շատ առանցնահատուկ են: Դրանցից  կարևորը կենդանիների որսի կարգավորումն է այսինքն որսը պետք է կատավի հատուկ կանոնակարգով, որոշակի ժամկետներում, որոշակի քանակով  իսկ հաճախ որոշ կենդանատեսակների դեպքում խստիվ արգելվի:

Ի՞նչ է կլիմայավարժեցումը: Բերել օրինակներ, նշեք բացասական ու դրական կողմերը: 

Մեծ դեր ունի կենդանիների կլիմայավարժեցում և վերաբնակեցում, Բազմաթիվ կենդանատեսակներ սրա շնորհիվ բազմացել են, իսկ ոչնչացման եզրին հասած մի շարք կենդանիներ  օրինակ սամույր, կուղբ, ծովակատու, սպիտակ արջ, վագր, զուբր և այլն փրկվել են:

Պատրաստեք փոքրիկ հոլովակ, որը ուղված կլինի անհետացող կենդանիների ու բույսերի պաշտպանությանը: 

 

--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

1.մենք խմում ենք քաղցրահամ ջուր:

2.հիմնականում ջուրը աղտոտվում է նավթից, որովհետև նավթը ջրից թեթև է և միշտ վերին հատվածում է:

3.Վնասակար է նրանով որ ջրի միջի կենդանիները վտանգավոր են:

4.ջրոլորտը պահպանելու համար պետք է նվազեցնել նավթով աշխատող նավերը:Ջրի աղտոտմանը նաև նպաստում է նրանց հունի փոփողությունը:քանի որ փոխվում է ինքնամաքրման համակարգը:

5.Հինսուն տարի հետո ինձ թվում է որ նույն խնդիրնեչը կլինեն:

 

1.Էոկլոգիական գիտելիքները մեզ պետք են որպիսի մենք իմանանք ինչն է շրջապատել մեզ և մեր շրջապատող աշխարի հետ ինչպես վարվել,իսկ էկոլոգիա գիտությունը առաջացավ որպիսի մենք իմանան այս դասապրոցեսից ինչ որ գիտելիք:

2.Մարդը ապրում է վատ միջավայրում:մարդը միջավայրի վրա ազդում է վատ որովհետև կտրում է ծառորը կեխտոտում է փողոցները շատ կանաչ տարացքներ աճեցնելու փոխարեն ոչնչացնում է դրանք, իսկ շրջակա միջավայրը մարդու վրա չի ազդում և ավելին ոգնում է մարդուն ապրել և արարել:բնությունը մեծ դեր ունի մարդկության զարգացման գործում բնության շնորհիվ շատ բաներ է անում մարդկությունը:

3.պետք է շատ տուգանքներ դնել սովորական ծառ կտրելու համար  միջավայրը կեղտոտլու բնությունը փչացնելու և այլն:

4.ոչ ոք չի կարող ասել թե մեզ ինչ է սպասսվում ապագայում, բայց ինձ թվում է որ երևի մեր շրջակա միջավայրը ավելի վատ վիջակում է լինելու: